Information about peacock in marathi

  1. Peacock Bird Information in Marathi
  2. Peacock Information in Marathi
  3. सर्व पक्षांची माहिती 30 Birds Information In Marathi इनमराठी
  4. मोर संपुर्ण माहिती मराठी
  5. मोराची संपूर्ण माहिती आणि निबंध Peacock Information In Marathi
  6. Peacock Information in Marathi
  7. मोर
  8. कबुतर पक्ष्याची माहिती मराठी
  9. Peacock Information in Marathi
  10. मोर


Download: Information about peacock in marathi
Size: 33.65 MB

Peacock Bird Information in Marathi

यात आढळलेः स्वदेशी ते भारत, नेपाळ, बांगलादेश, म्यानमार, श्रीलंका परंतु जगभरात त्याची ओळख झाली आहे निवासस्थान: गवताळ जमीन, जंगले, मानवी वस्ती जवळ खाण्याच्या सवयी: सर्वभक्षी सरासरी वजन: नर – 5 किलो; महिला – 3.5 किलो सरासरी लांबी: पुरुष – 1.95 ते 2.25 मीटर; महिला -upto0.95 मी सरासरी विंगस्पॅन: 1.8 मी =सरासरी आयुष्य: वन्य मध्ये 15-20 वर्षे सरासरी वेग: 13 किमी / ता संवर्धन स्थिती: कमीतकमी चिंता (आययूसीएन लाल यादी) Let’s know more on peacock bird information in marathi:- वर्तमान क्रमांक: अज्ञात एखाद्या देशाचा राष्ट्रीय पक्षी त्या देशातील जीवजंतूंचा नियुक्त केलेला प्रतिनिधी आहे. पक्षी चिन्हित करू शकतात अशा अद्वितीय गुणांच्या आधारे हे निवडले जाते. हे त्याच्या मालकीचे काही विशिष्ट गुण किंवा मूल्ये टिकवून ठेवली पाहिजे. देशाच्या सांस्कृतिक इतिहासामध्ये राष्ट्रीय पक्षी हे एक प्रमुख वैशिष्ट्य असावे. राष्ट्रीय पक्षी म्हणून निवडले जाण्याच्या दृष्टीने आणखी एक मुद्दा म्हणजे ते सौंदर्य आहे. देशी पक्षी हा देशी पक्षी म्हणून ओळखला जाणे हा आणखी एक मुद्दा आहे. राष्ट्रीय प्रतीक म्हणून नियुक्त केल्यामुळे पक्षी वाढीस जागरूकता आणि समर्पित संवर्धनाच्या प्रयत्नांना एक विशेष दर्जा प्रदान करतो. भारतीय राष्ट्रीय पक्षी हा भारतीय पीफॉलला सामान्यतः मोर म्हणून ओळखला जातो. स्पेशल रंगीबेरंगी आणि कृपा करणारे ओडल्स, इंडियन पीफॉल खूप लक्ष देण्याची आज्ञा देतात. मोर आणि त्याचे रंग हे भारतीय अस्मितेचे समानार्थी आहेत. हे भारत आणि श्रीलंका स्वदेशी आहे, परंतु आता जगभरातील देशांमध्ये याची वैशिष्ट्ये आहेत. मोर कधीकधी पाळीव प्राणी ठेवतात आणि सौंदर्याच्या उद्देशाने बागेत ठेवतात. वितरण भारतीय मोटार हे सुरुवातीला भारतीय उपखं...

Peacock Information in Marathi

peacock information in marathi: मोर, ज्याला भारतीय मोर म्हणूनही ओळखले जाते, ही जगातील सर्वात प्रसिद्ध पक्षी प्रजातींपैकी एक आहे. त्यांच्या इंद्रधनुषी पिसारा, विस्तृत प्रेमळ प्रदर्शने आणि विशिष्ट कॉल्ससह, मोर बर्याच काळापासून सौंदर्य, अभिजातता आणि शाही शक्तीशी संबंधित आहेत. भारतातील हिरव्यागार जंगलांपासून ते जगभरातील उद्याने आणि उद्यानांपर्यंत, हे पक्षी आपल्या सौंदर्याने आणि कृपेने लोकांना मोहित करत आहेत. वर्गीकरण आणि भौतिक वैशिष्ट्ये मोर हे फासियानिडे कुटुंबातील आहेत, ज्यामध्ये तितर, टर्की आणि इतर खेळ पक्षी देखील आहेत. ते मध्यम आकाराचे पक्षी आहेत जे 3 फूट लांबीपर्यंत वाढू शकतात, 5 फूटांपर्यंत पंख पसरतात. मोराचे सर्वात वैशिष्ट्यपूर्ण वैशिष्ट्य म्हणजे त्याचा आकर्षक पिसारा, जो निळ्या, हिरव्या आणि सोनेरी छटांमध्ये इंद्रधनुषी पंखांनी बनलेला आहे. नर मोर त्याच्या विस्तृत प्रेमळ प्रदर्शनासाठी प्रसिद्ध आहे, ज्या दरम्यान तो सुंदर आणि लक्षवेधी पंखात त्याचे पंख पसरवतो. त्यांच्या विशिष्ट पिसारा व्यतिरिक्त, मोर त्यांच्या अद्वितीय कॉलसाठी देखील ओळखले जातात. नर मोर जोडीदारांना आकर्षित करण्यासाठी, त्यांच्या प्रदेशाचे रक्षण करण्यासाठी आणि इतर पक्ष्यांशी संवाद साधण्यासाठी विविध प्रकारच्या कॉल्सचा वापर करतात. हे कॉल्स मोराच्या परिचित “किंकाळी” पासून सोबतीला आकर्षित करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या कमी आणि संगीतमय “coo” पर्यंत असतात. वागणूक आणि प्रेमळपणाचे प्रदर्शन मोर हे अत्यंत सामाजिक पक्षी आहेत जे कळपात राहतात आणि ते त्यांच्या विस्तृत प्रेमळ प्रदर्शनासाठी ओळखले जातात. नर मोर जोडीदारांना आकर्षित करण्यासाठी त्यांचा आकर्षक पिसारा आणि कॉल वापरतात आणि संभाव्य भागीदारांना आकर्षित करण्यासाठी ते विस्त...

सर्व पक्षांची माहिती 30 Birds Information In Marathi इनमराठी

birds information in Marathi जर तुम्हाला वेगवेगळ्या सुंदर पक्ष्यांन बद्दल जाणून घ्यायचं असेल तर आजचा हा लेख तुमच्यासाठी खास आहे. कारण या लेखामध्ये वेगवेगळ्या पक्ष्यांची माहिती दिली आहे. पक्ष्यांच्या वेगवेगळ्या जाती, त्यांचे रंग, ते काय खातात, कुठे राहतात याबद्दल सर्व माहिती या लेखामध्ये दिली आहे. पक्षी म्हंटल कि वेगवेगळ्या रंगाचे आणि वेगवेगळ्या जातीचे सुंदर आणि आकर्षित पक्षी आपल्या डोळ्यासमोर येतात. जगभरामध्ये कितीतरी पक्ष्यांच्या जाती आहेत तसेच भारतामध्येहि वेगवेगळ्या पक्ष्यांच्या जाती आहेत त्यामधील काही भारतीय निवासी आहेत तर पक्षी वेगवेगळ्या देशातून आले आहेत.(birds in Marathi) birds information in marathi/birds in marathi/pakshi chi mahiti in marathi 30 पक्ष्यांची माहिती मराठी – all Birds Information in Marathi या लेखामध्ये आपण निरनिराळ्या पक्षांबद्दल माहिती घेणार आहोत. या लेखामाध्ये आम्ही फक्त दहा पक्षांची सर्व माहिती (ten birds information in marathi) देण्याचा प्रयत्न करणार आहोत. त्यामुळे त्या पक्षांबद्दल तुम्हाला सर्व माहिती येथे पाहायला मिळणार आहे. 1. आपल्या देशाचा राष्ट्रीय पक्षी असणारा मोरे दिसायला खूप सुंदर आणि आकर्षक पक्षी आहे. मोर हा निळ्या आणि हिरवट रंगाचा असतो, मान लांब आणि डोक्यावर तुरा, लांब पिसारा जो सर्वांचे लक्ष वेधून घेतो. मोर त्यांचा पिसारा फुलवून पावसामध्ये नृत्य करतात ( असे म्हणतात कि त्याच्या साथीदाराला आकर्षित करण्यासाठी पिसारा फुलवून नृत्य करतो ) आणि त्याचा हा फुललेला पिसारा पाहून मन मोहून जाते. प्राचीन काळापासून मोराने आपल्या डौलाने आणि सुंदरतेने अनेक कविंचे, योध्यांचे आणि देवांचे मन सुद्धा आकर्षित केले आहे. मोर कुठे व कसे राहतात? मोर हा पक्षी थव्...

मोर संपुर्ण माहिती मराठी

मित्रांनो, आज आम्ही तुम्हाला या पोस्टमध्ये मोराची माहिती देणार आहोत. हिंदू धर्मात मोराचे खूप महत्त्व आहे. मोर हे कार्तिकेयाचे वाहन मानले जाते. मोर किंवा मयूर पक्ष्याचे मूळ दक्षिण आणि आग्नेय आशियामध्ये आहे. ते बहुतेक मोकळ्या जंगलात जंगली पक्ष्यांसारखे राहतात. निळा मोर हा भारत आणि श्रीलंकेचा राष्ट्रीय पक्षी आहे. नराला फरपासून बनवलेली एक सुंदर आणि रंगीबेरंगी शेपटी असते, जी तो उघडतो आणि प्रणय निवेदनसाठी नृत्य करतो, विशेषत: वसंत ऋतु आणि पावसाळ्यात. मोराच्या मादीला मोरनी म्हणतात. चला तर मग आता आम्ही तुम्हाला मयूरबद्दल काही मनोरंजक तथ्ये आणि माहिती देऊ या (Unknown Facts About Peacock in Marathi). मोर बद्दल मनोरंजक तथ्य - Amazing Facts About Peacock in Marathi हिंदू धर्मात मोराचे विशेष महत्त्व आहे. भगवान श्रीकृष्णाच्या मुकुटावर मोराची पिसे सजलेली आहेत. भगवान शिवाचा पुत्र कार्तिकेय याचे वाहन मोर आहे. तुम्हाला माहिती आहे का की 1963 मध्ये भारतामध्ये मोराला राष्ट्रीय पक्षी घोषित करण्यात आले होते. तेव्हापासून मोर हा भारताचा राष्ट्रीय पक्षी आहे. बायबलमध्येही मोराचा उल्लेख आढळतो. राजा सुलेमानने आशियातून अनेक मौल्यवान वस्तू बाहेर घेऊन गेले, त्यापैकी मोरही होता. मोराचे बाळ जन्मानंतर एका दिवसात खाण्यास, पिण्यास आणि चालण्यास सक्षम असते. विश्वविजेता सिकंदरला मोरांची आवड होती. ग्रीसला परतताना त्यांनी मोरही सोबत घेतले होते, त्यानंतरच हा मोर संपूर्ण जगात पोहोचला. मोर प्रामुख्याने भारत, श्रीलंका आणि ब्रह्मदेशात आढळतात. मोराचे आयुष्य 15 ते 20 वर्षांपर्यंत असते. मोराच्या डोळ्यांच्या वर आणि खाली पांढरे डाग असतात. आशियातील दोन प्रजातींपैकी निळा मोर हा भारताचा राष्ट्रीय पक्षी आहे. मोरांचा धावण्याचा सर...

मोराची संपूर्ण माहिती आणि निबंध Peacock Information In Marathi

Peacock Information In Marathi नमस्कार मित्रांनो, या आपण लेखात मोर पक्ष्याची संपूर्ण माहिती पाहणार आहोत, मोर हा आपला राष्ट्रीय पक्षी आहे हे आपल्याला माहितीच आहे. आपण सर्वांना माहीतच आहे की मोर किती सुंदर आणि सर्वांचा आवडता असा पक्ष आहे परंतु त्याची संपूर्ण माहिती बरेच कमी लोकांना माहीत असते. तर मित्रांनो आपण या लेखात जाणून घेऊ मोरया पक्षाची संपूर्ण माहिती तो कुठे राहतो तो काय खातो त्याचे महत्त्व तो आपला राष्ट्रीय पक्षी का आहे हे सर्व प्रश्न तुमच्या मनात येत असतील आणि मित्रांनो मी हे सर्व प्रश्‍न दूर करणार आहे या लेखात. तर यासाठी तुम्हाला खालील लेख संपुर्णपणे वाचावे लागेल. Peacock Information In Marathi मोराची संपूर्ण माहिती आणि निबंध Peacock Information In Marathi Table of Contents • • • • • • • • • • • • मोराची संपूर्ण माहिती आणि निबंध (Peacock’s complete information and essay) मोर हा आपला राष्ट्रीय पक्षी आहे आणि देशाच्या अनेक भागांमध्ये आढळतात. मोर आपल्या भारताचा राष्ट्रीय पक्षी असून या पक्षांमध्ये एक मोठा पक्षी मनाला जातो. मोराला ही खूप छान सुंदर व रंगीबिरंगी पंख असतात. ते पंख लांब रंगीत आणि चमकदार असतात. मोर हा एक असा पक्षी आहे की, ज्याच्या जन्मापासूनच डोक्यावर एक मुकुट असतो. मोराची मान रंगीबिरंगी चमकदार आणि लांबलचक असते. मोरे शाकाहारी आणि मांसाहारी असतो हे तुम्हाला माहित होते का. मोराचे पाय M आकाराचे असतात. मोर भारतातील बऱ्याच ठिकाणी हिरव्यागार भागात पाहण्यास मिळतात. मोर हा आपल्या समाजात राहणारा एक पक्षी आहे आणि मोराची वजन इतर पक्षाच्या तुलनेत अधिकअसते म्हणूनच मोर बऱ्याच काल उडत नाही. भारतीय जीवन मोराचा इतिहास काय आहे (What is the history of the peacock) प्राचीन काळाप...

Peacock Information in Marathi

अप्रतिम सुंदरतेमुळे भारत सरकारने 26 जानेवारी 1963 रोजी भारताचा राष्ट्रीय पक्षी म्हणून घोषित केले. आपल्या शेजारील असलेला देश म्यानमार आणि श्रीलंका यांचा राष्ट्रीय पक्षी सुद्धा मोर हा आहे. Peacock Information in Marathi - मोर पक्षी माहितीपक्षांचा राजा आणि भारताचा राष्ट्रीय पक्षी मोर दिसायला खूप सुंदर आणि चमकदार आहे. मोराचा पिसारा चमकदार हिरव्या रंगाचा आहे आणि त्यामध्ये रंगीबेरंगी पिसारे असतात. आणि त्यावर व त्याच्या आजूबाजूस गुलाबी निळ्या पिवळ्या सोनेरी रंगांच्या छटा असतात. मोराची मान दिसायला सुंदर आणि लांब असते. मान निळ्या रंगाची आणि चमकदार असते. मुकुटा सारखा दिसणारा एक तुरा मोराच्या डोक्यावर असतो. मोराचे आयुष्य हे साधारणतः 15 ते 25 वर्ष इतके असते. शहरातील बऱ्याच मुलांना मोराचा आवाज (Information of Peacockvoice ) ऐकायला मिळत नाहीत . समोरील लिंक वर जाऊन तुम्ही मोराचा आवाज ऐकू शकता . मोर हा पक्षी इतर पक्षांच्या तुलनेत थोडासा मोठा आहे. वजनाने जड असल्या कारणाने हवेत जास्त उंच हवेत उडता येत नाही. आणि जास्त वजन असल्यामुळे हवेत जास्त वेळ तरंगण्याची क्षमता देखील खूप कमी आहे. त्यामुळे मोर हवेमध्ये केवळ 25 ते 30 उंच उडतो, आणि काही वेळामध्येचं खाली जमिनीवर परत येतो. मोर जा जादा करून जमिनीवरच चालताना दिसतो मोराची लांबी जवळजवळ 215 सेंटीमीटर (7 फुट) असते. मोर हा पक्षी झुंड करून राहतो त्यांच्या झुंडा मध्ये एक-दोन मोर (नर) आणि तीन-चार लांडोर (मादी) राहतात. आणि एकजुटीने अन्नाच्या शोधात बाहेर पडतात. वाचा:- मोराचे मुख्य अन्न हे कीटक आहे. आणि याच बरोबर धान्य, फळांच्या बिया,फळे, तसेच शेतातील भुईमुगाच्या शेंगा, टोमटो, मिरची, आणि केली या फळांना जास्त प्रमाणात खातो. मोर लहान सापांना सुद्धा खातो पर...

मोर

मोर Peafowl भारतीय मोर Chordata) Aves) Galliformes) (Phasianidae) (Pavoninae) (Pavonini) • • • • • मोर या मयूर (Peacock) "मोर" शब्द का प्रयोग आमतौर पर दोनों लिंगों मतलब नर और मादा दोनों पक्षियों को संदर्भित करने के लिए किया जाता है। तकनीकी रूप से केवल नर ही मोर होते हैं। मादा मोरनी हैं, और एक साथ, उन्हें मोर कहा जाता है अनुक्रम • 1 विवरण • 2 चित्र दीर्घा • 3 इन्हें भी देखें • 4 सन्दर्भ विवरण [ ] मोर ज़्यादातर खुले वनों में वन्यपक्षी की तरह रहते हैं। नीला मोर बरसात के मौसम में काली घटा छाने पर जब यह पक्षी पंख फैला कर नाचता है तो ऐसा लगता मानो इसने हीरों से जड़ी शाही पोशाक पहनी हुई हो; इसीलिए मोर को पक्षियों का राजा कहा जाता है। पक्षियों का राजा होने के कारण ही प्रकृति ने इसके सिर पर ताज जैसी कलंगी लगायी है। मोर के अद्भुत सौंदर्य के कारण ही भारत सरकार ने 26 जनवरी,1963 को इसे राष्ट्रीय पक्षी घोषित किया। हमारे पड़ोसी देश म्यांमार का राष्ट्रीय पक्षी भी मोर ही है। ‘फैसियानिडाई’ परिवार के सदस्य मोर का वैज्ञानिक नाम ‘पावो क्रिस्टेटस’ है। अंग्रेजी भाषा में इसे ‘ब्ल्यू पीफॉउल’ अथवा ‘पीकॉक’ कहते हैं। संस्कृत भाषा में यह मयूर के नाम से जाना जाता है। मोर भारत तथा श्रीलंका में बहुतायत में पाया जाता है। मोर मूलतः वन्य पक्षी है, लेकिन भोजन की तलाश इसे कई बार मानव आबादी तक ले आती है। मोर प्रारम्भ से ही मनुष्य के आकर्षण का केन्द्र रहा है। अनेक धार्मिक कथाओं में मोर को उच्च कोटी का दर्जा दिया गया है। हिन्दू धर्म में मोर को मार कर खाना महापाप समझा जाता है। भगवान् श्रीकृष्ण के मुकुट में लगा मोर का पंख इस पक्षी के महत्त्व को दर्शाता है। महाकवि कालिदास ने महाकाव्य ‘मेघदूत’ में मोर को राष्ट्रीय प...

कबुतर पक्ष्याची माहिती मराठी

असे म्हणतात कि कबूतर रस्ता विसरत नाही त्याने जर 3 ते ४ हजार किलोमीटर चा प्रवास केला तर तो त्या रस्त्याने पुन्हा परत जावू शकतो. कबुतराचा उडण्याचा वेग ताशी 50 ते 60 किलोमीटर असतो. सर्वात वेगवान कबूतर ताशी 92 मैल वेगाने उडण्यास सक्षम होते. कबुतराची पाहण्याची क्षमता अतिशय तीक्ष्ण असते. पक्षी 50 किमी अंतरावरील वस्तू आरामात पाहू शकतो. कबुतर पक्ष्याचे अन्न – Pigeon Food कबुतर पक्ष्याचे मुख्य अन्न नाशपाती, बिया, फळे, धान्य, फळे, कडधान्ये आणि कीटक इत्यादी आहेत. कबूतर का आयुष्य 6 ते 10 वर्ष असते. परंतु जर कबूतरची विशेष काळजी घेतली तर, तो 15 ते 20 वर्षांपर्यंत जिवंत राहू शकतो. आत पर्यत चा सर्वात जास्त वय असलेला कबूतर २५ वर्षाचा होता. कबूतर एक बार मध्ये 1 ते 3 अंडे देण्यास सक्षम होते. अंड्यातून पिल्ल बाहेर यायला जवळजवळ 1 महिना लागतो. तुम्हाला माहिती आहे का या कबुतर पक्ष्यामध्ये नर किवा मादी दोघेही आपल्या पिल्लाला दुध पाजू शकतात. कबुतराच पिल्लू २८ दिवसात उडू शकतो. कबूतर पक्ष्याचे वर्णन – Pigeon bird Information in Marathi कबुतर च वजन जवळपास दीड किलो पर्यंत आणि लांबी जवळपास 17 सेंटीमीटर असते. कबुतराचा आवाज गुटूर गू गुटूर गू असा असतो, तो ऐकायला फार छान वाटतो. असे म्हणतात की प्राचीन काळी राजे आणि योद्धे कबुतरांना त्यांचे संदेशवाहक म्हणून प्रशिक्षण देत असत जे दूरवर संदेश पोहोचवायचे. अनेक प्रसिद्ध ठिकाणे आहेत जिथे विविध प्रकारचे कबूतर आढळतात.

Peacock Information in Marathi

peacock information in marathi: मोर, ज्याला भारतीय मोर म्हणूनही ओळखले जाते, ही जगातील सर्वात प्रसिद्ध पक्षी प्रजातींपैकी एक आहे. त्यांच्या इंद्रधनुषी पिसारा, विस्तृत प्रेमळ प्रदर्शने आणि विशिष्ट कॉल्ससह, मोर बर्याच काळापासून सौंदर्य, अभिजातता आणि शाही शक्तीशी संबंधित आहेत. भारतातील हिरव्यागार जंगलांपासून ते जगभरातील उद्याने आणि उद्यानांपर्यंत, हे पक्षी आपल्या सौंदर्याने आणि कृपेने लोकांना मोहित करत आहेत. वर्गीकरण आणि भौतिक वैशिष्ट्ये मोर हे फासियानिडे कुटुंबातील आहेत, ज्यामध्ये तितर, टर्की आणि इतर खेळ पक्षी देखील आहेत. ते मध्यम आकाराचे पक्षी आहेत जे 3 फूट लांबीपर्यंत वाढू शकतात, 5 फूटांपर्यंत पंख पसरतात. मोराचे सर्वात वैशिष्ट्यपूर्ण वैशिष्ट्य म्हणजे त्याचा आकर्षक पिसारा, जो निळ्या, हिरव्या आणि सोनेरी छटांमध्ये इंद्रधनुषी पंखांनी बनलेला आहे. नर मोर त्याच्या विस्तृत प्रेमळ प्रदर्शनासाठी प्रसिद्ध आहे, ज्या दरम्यान तो सुंदर आणि लक्षवेधी पंखात त्याचे पंख पसरवतो. त्यांच्या विशिष्ट पिसारा व्यतिरिक्त, मोर त्यांच्या अद्वितीय कॉलसाठी देखील ओळखले जातात. नर मोर जोडीदारांना आकर्षित करण्यासाठी, त्यांच्या प्रदेशाचे रक्षण करण्यासाठी आणि इतर पक्ष्यांशी संवाद साधण्यासाठी विविध प्रकारच्या कॉल्सचा वापर करतात. हे कॉल्स मोराच्या परिचित “किंकाळी” पासून सोबतीला आकर्षित करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या कमी आणि संगीतमय “coo” पर्यंत असतात. वागणूक आणि प्रेमळपणाचे प्रदर्शन मोर हे अत्यंत सामाजिक पक्षी आहेत जे कळपात राहतात आणि ते त्यांच्या विस्तृत प्रेमळ प्रदर्शनासाठी ओळखले जातात. नर मोर जोडीदारांना आकर्षित करण्यासाठी त्यांचा आकर्षक पिसारा आणि कॉल वापरतात आणि संभाव्य भागीदारांना आकर्षित करण्यासाठी ते विस्त...

मोर

मोर Peafowl भारतीय मोर Chordata) Aves) Galliformes) (Phasianidae) (Pavoninae) (Pavonini) • • • • • मोर या मयूर (Peacock) "मोर" शब्द का प्रयोग आमतौर पर दोनों लिंगों मतलब नर और मादा दोनों पक्षियों को संदर्भित करने के लिए किया जाता है। तकनीकी रूप से केवल नर ही मोर होते हैं। मादा मोरनी हैं, और एक साथ, उन्हें मोर कहा जाता है अनुक्रम • 1 विवरण • 2 चित्र दीर्घा • 3 इन्हें भी देखें • 4 सन्दर्भ विवरण [ ] मोर ज़्यादातर खुले वनों में वन्यपक्षी की तरह रहते हैं। नीला मोर बरसात के मौसम में काली घटा छाने पर जब यह पक्षी पंख फैला कर नाचता है तो ऐसा लगता मानो इसने हीरों से जड़ी शाही पोशाक पहनी हुई हो; इसीलिए मोर को पक्षियों का राजा कहा जाता है। पक्षियों का राजा होने के कारण ही प्रकृति ने इसके सिर पर ताज जैसी कलंगी लगायी है। मोर के अद्भुत सौंदर्य के कारण ही भारत सरकार ने 26 जनवरी,1963 को इसे राष्ट्रीय पक्षी घोषित किया। हमारे पड़ोसी देश म्यांमार का राष्ट्रीय पक्षी भी मोर ही है। ‘फैसियानिडाई’ परिवार के सदस्य मोर का वैज्ञानिक नाम ‘पावो क्रिस्टेटस’ है। अंग्रेजी भाषा में इसे ‘ब्ल्यू पीफॉउल’ अथवा ‘पीकॉक’ कहते हैं। संस्कृत भाषा में यह मयूर के नाम से जाना जाता है। मोर भारत तथा श्रीलंका में बहुतायत में पाया जाता है। मोर मूलतः वन्य पक्षी है, लेकिन भोजन की तलाश इसे कई बार मानव आबादी तक ले आती है। मोर प्रारम्भ से ही मनुष्य के आकर्षण का केन्द्र रहा है। अनेक धार्मिक कथाओं में मोर को उच्च कोटी का दर्जा दिया गया है। हिन्दू धर्म में मोर को मार कर खाना महापाप समझा जाता है। भगवान् श्रीकृष्ण के मुकुट में लगा मोर का पंख इस पक्षी के महत्त्व को दर्शाता है। महाकवि कालिदास ने महाकाव्य ‘मेघदूत’ में मोर को राष्ट्रीय प...