सिंधुदुर्ग किल्ला नकाशा

सिंधुदुर्गकिल्ला हामहाराष्ट्राच्यासिंधुदुर्ग जिल्ह्यातीलअरबी समुद्रातछत्रपती शिवाजी महाराजांनीबांधलेलाजलदुर्गआहे.नोव्हेंबर २५,इ.स. १६६४रोजी किल्ल्याच्या बांधकामाला सुरुवात झाली. सिंधुदुर्ग किल्ल्याची उंची 200 इतकी फूट आहे. हा किल्ला कोकणातील सिंधुदुर्ग मालवण या गावात वसलेला आहे. जलदुर्ग हा या किल्ल्याचा प्रकार आहे. म्हणजे त्या किल्ल्याच्या चारही बाजूला पाणी आहे. म्हणून या किल्ल्याला सिंधुदुर्ग नाव पडले. शिवाजी महाराजांच्या काही प्रेरणादायी कविता वाचण्यासाठी यावर क्लिक करा.. इतिहास : छत्रपती शिवाजी महाराजांच्याआरमारीदलाचे आद्यस्थान मालवण येथील जंजिरा म्हणजे हा सिंधुदुर्ग किल्ला होय. महाराजांकडे ३६२ किल्ले होते. या सर्व किल्ल्यांचा पूर्वेसविजापूर, दक्षिणेसहुबळी, पश्चिमेसअरबी समुद्रआणि उत्तरेसखानदेश-वऱ्हाड या देशापर्यंतचा विस्तार होता.भुईकोटआणि डोंगरी किल्यांच्या बरोबरीने सागरी मार्गावरील शत्रूंची स्वारी परतून लावण्यासाठी जलदुर्गाची निर्मिती महत्त्वाची आहे, हे ओळखून शिवाजी महाराजांनी सागरी किल्ले निर्माण केले. चांगल्या, भक्कम आणि सुरक्षित स्थळांचा शोध घेऊन समुद्रकिनाऱ्यााची पाहणी झाली. इ.स. १६६४ साली मालवण जवळील कुरटे नावाचे काळा कभिन्न खडक असलेले बेट किल्ल्यासाठी निवडले. महाराजांच्या हस्ते किल्ल्यांच्या तटांची पायाभरणी झाली. आज मोरयाचा दगड या नावाने ही जागा प्रसिद्ध आहे. एका खडकावर गणेशमूर्ती, एकीकडे सूर्याकृती आणि दुसरीकडे चंद्राकृती कोरून त्या जागी महाराजांनी पूजा केली. रायगड किल्ल्याचा संपूर्ण इतिहास जाणून घ्या .. सिंधुदुर्ग किल्ला असं म्हणतात की, किल्ला बांधण्यासाठी एक कोटीहोनखर्ची पडले. उभारणीसाठी तीन वर्षांचा कालावधी लागला. ज्या चार कोळी लोकांनी सिंधुदुर्ग बांधण्यासाठी...

सिंधुदुर्ग किल्ला हा छत्रपती शिवाजी महाराजांनी बांधलेल्या अनेक किल्ल्यांपैकी एक आहे.आणि हा सिंधुदुर्ग किल्ला निळ्याशार समुद्रात तरंगणारा एक आकर्षक किल्ला आहे आणि तो महाराष्ट्रात आहे. आणि हा किल्ला प्राचीन स्थापत्य कलेचा एक अतिशय सुंदर नमुना आहे. आज प्रत्येकाला कोणत्या ना कोणत्या गोष्टीची खूप आवड आहे. प्रवासाचा छंद, संगीत आणि खेळाचा छंद असे अनेक छंद आहेत. पण तुम्हाला माहित आहे का छत्रपती शिवाजी महाराजांना किल्ला ची खूप आवड होती. तो किल्लासाठीही ओळखले जातात. आणि त्यांच्या मृत्यूपर्यंत, ते सुमारे 370 किल्लाचे मालक होते. तुम्हालाही सिंधुदुर्ग किल्ल्याचा इतिहास जाणून घ्यायचा असेल, तर तुम्हीही आमचा लेख पूर्ण वाचा जेणेकरून तुम्हालाही या सिंधुदुर्ग किल्ल्याबद्दल माहिती होईल. किल्ल्याचे नाव - सिंधुदुर्ग किल्ला राज्य- महाराष्ट्र निर्माता - छत्रपती शिवाजी महाराज एकूण बांधकाम कालावधी - 3 वर्षे एकूण मजूर- 100 वास्तुविशारद, 3000 कामगार क्षेत्र- 48 एकर Table of Contents • सिंधुदुर्ग किल्ल्याचा इतिहास मराठीत- Sindhudurg Fort History In Marathi • सिंधुदुर्ग किल्ल्याची वास्तू - • सिंधुदुर्ग किल्ल्याची विशेष स्मारके आणि वैशिष्ट्ये– • फांद्या असलेली नारळाची झाडे: • किल्ल्यात असलेल्या विहिरी: • 16व्या शतकातील पाण्याखालील मार्ग: • सिंधुदुर्गचे छुपे प्रवेशद्वार: • सिंधुदुर्ग किल्ला आणि सिंधुदुर्ग जिल्ह्याच्या जवळची हॉटेल्स – • सिंधुदुर्ग किल्ल्याचे प्रवेश शुल्क – • सिंधुदुर्ग किल्ल्याची वेळ – • सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील पर्यटन स्थळे - • सागरेश्वर शिव मंदिर • कुरळे पाणपक्षी • तारकळी बीच • सिंधुदुर्ग किल्ल्यावर कसे जायचे - • सिंधुदुर्गात विमानाने कसे पोहोचायचे: • सिंधुदुर्गला रेल्वे मार्गाने कसे पोहो...

हेलो दोस्तों, सिंधुदुर्ग किला महाराष्ट्र राज्य में स्थित एक ऐसा किला है जिसे विजिट करने के लिए नाव की सहायता से जाया जाता है, क्योंकि यह चारों तरफ से अरब सागर से घिरा हुआ है। इस किला की प्रवेश द्वार इस तरह से बनाया गया है की आसानी से वह प्रवेश द्वार दिखता भी नहीं है। इस किला को विजिट करने लोग भारत के तकरीबन हर क्षेत्र से आया करते हैं। यह किला एक शांत वातावरण में स्थित होने के कारण लोगों को काफी ज्यादा पसंद आता है। इस किला के बारे में पूरी जानकारी जानने के लिए आप हमारा यह आर्टिकल पूरा जरूर पढ़ें। चलिए हम जानकारी को आगे बढ़ते हैं – विषय - सूची • • • • • • • • • • • • • • • • • • सिंधुदुर्ग किला के बारे में – About Sindhudurg Fort Maharashtra In Hindi. भारत देश के राज्य महाराष्ट्र के सिंधुदुर्ग जिला में स्थित सिंधुदुर्ग किला जिसे छत्रपति शिवाजी महाराज द्वारा निर्मित करवाया गया था। इस किला को महाराज छत्रपति शिवाजी ने 1674 ईसवीं दौरान निर्मित करवाया था। इस किला को विजिट करने के लिए नाव की मदद लेनी पढ़ती है, क्योंकि यह चारों तरफ से समुद्र से घिरा हुआ है। इस किला को विजिट करने लोग काफी दूर-दूर से आया करते हैं। इस किला के बारे में विस्तार से जानकारी नीचे दी गई है जिसे जानने के लिए आप हमारे इस आर्टिकल को अंत तक जरूर पढ़ें। सिंधुदुर्ग किला का इतिहास – History of Sindhudurg Fort Maharashtra In Hindi. महाराष्ट्र राज्य के कोंकण क्षेत्र में स्थित सिंधुदुर्ग किला महाराष्ट्र का एक काफी पौराणिक किला के रूप में जाना जाता है। यह पौराणिक सिंधुदुर्ग किला सिंधुदुर्ग जिला में मालवन में समुद्र तट से कुछ दूरी पर एक दीप पर निर्मित है। यह किला जिस जिला में स्थित है उस जिला का नाम इसी किला के नाम पर ...

• आमच्याविषयी • मराठी विश्वकोश इतिहास • पूर्व अध्यक्ष तथा प्रमुख संपादक • विश्वकोश संरचना • मराठी विश्वकोश खंड – विक्री केंद्रे • ठळक वार्ता.. • पुरस्कार.. • बिंदूनामावली • विश्वकोश प्रथमावृत्ती • विश्वकोश प्रकाशन • कुमार विश्वकोश • मराठी विश्वकोश परिभाषा कोश • मराठी विश्वकोश परिचय-ग्रंथ • अकारविल्हे नोंदसूची • सूचिखंड • मराठी विश्वकोश अभिमान गीत • लेखनाकरिता • ज्ञानसरिता • नोंद • आशयसंपादन • भाषासंपादन • संदर्भ • भाषांतर • विश्वकोशीय नोंद लेखनाच्या सूचना • ज्ञानमंडळ • ज्ञानसंस्कृती • मराठी परिभाषा कोश • मराठी शुद्धलेखनाचे नियम • महत्त्वाचे दुवे • मराठी भाषा विभाग • भाषा संचालनालय • साहित्य संस्कृती मंडळ • राज्य मराठी विकास संस्था • अभिप्राय • Toggle website search महाराष्ट्रातील सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील एक प्रसिद्ध सागरी किल्ला व पर्यटनस्थळ. मालवण बंदराच्या किनाऱ्यापासून पश्चिमेस सु. १·६० किमी.वर कुरटे नावाच्या बेटावर तो आहे. छत्रपती शिवाजी महाराजांनी जंजिऱ्याचा सिद्दी, मुंबईचे इंग्रज, गोव्याचे पोर्तुगीज आदी परकीय सत्तांना पायबंद घालण्यासाठी या किल्ल्याची उभारणी केली. या किल्ल्याची चिरा २५ नोव्हेंबर १६६४ रोजी प्रथम बसविली. त्याचे बांधकाम गोविंद विश्वनाथ प्रभू याने केले. विजयदुर्ग व सिंधुदुर्ग यांच्या बांधणीसाठी महाराजांनी गोवेकरी पोर्तुगीजांकडून कारागीर मागविला होता. किल्ला बांधताना कित्येक खंडी शिशाचा उपयोग पायाच्या कामासाठी केल्याचा उल्लेख कागदोपत्री आढळतो. सिंधुदुर्गच्या बंदोबस्तासाठी किनाऱ्याजवळच पद्मगड, राजकोट व सर्जेकोट यांची योजना केलेली होती. शिवाजी महाराजांच्या आरमाराचे हे प्रमुख केंद्र होते. सिंधुदुर्गचा विस्तार १९ हेक्टर व परिघ सु. साडेतीन किमी. आहे. किल्ल्याला ३...

सिंधुदुर्ग किल्ला सिंधुदुर्ग-किल्ला मराठा साम्राज्याचे १७ व्या शतकातील शासक छत्रपती शिवाजी महाराज यांनी बांधला होता. हे अरबी समुद्राच्या काठावर वसलेले आहे . परदेशी (इंग्रजी, डच, फ्रेंच आणि पोर्तुगीज) व्यापार्‍यांच्या वाढत्या प्रभावाचा मुकाबला करणे आणि जंजिऱ्यातील सिद्धींचा उदय रोखणे हा त्याचा मुख्य उद्देश होता. १६६४ मध्ये हिरोजी इंदुलकर यांनी बांधकामाचे पर्यवेक्षण केले. खुर्ते बेट म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या छोट्या बेटावर हा किल्ला बांधला गेला. स्ट्रक्चरल तपशील हा किल्ला बांधण्यासाठी छत्रपती शिवाजी महाराजांनी 200 वडेरा लोकांना आणले होते. कास्टिंगमध्ये 4,000 पौंडांपेक्षा जास्त शिसे वापरण्यात आली आणि पायाभरणी केली गेली. 25 नोव्हेंबर 1664 रोजी बांधकाम सुरू झाले. तीन वर्षांच्या कालावधीत (1664-1667) बांधलेला, सागरी किल्ला 48 एकरांवर पसरलेला आहे, दोन मैल (3किमी) लांब तटबंदी आणि 30 फूट (9.1मी) भिंती आहेत. ) उंच आणि १२ फूट (३.७ मीटर) जाड. मोठ्या भिंती शत्रूंना आणि अरबी समुद्राच्या लाटा आणि भरती-ओहोटींना प्रतिबंधक म्हणून काम करण्यासाठी डिझाइन केल्या होत्या. मुख्य प्रवेशद्वार बाहेरून कोणीही ओळखू शकत नाही अशा प्रकारे लपलेले आहे.ज्या वेळी समुद्रातून प्रवास करण्यास धर्मग्रंथांनी बंदी घातली होती, त्या वेळी एका बेटावरील हे बांधकाम तेथील अभियंत्याच्या क्रांतिकारी मानसिकतेचे प्रतिनिधित्व करते. लोखंडी साच्याचे अवशेष पाहिले जाऊ शकतात.किल्ल्याचा त्याग केल्यापासून कायमस्वरूपी राहणाऱ्यांची संख्या कमी होत चालली आहे. अपुऱ्या रोजगाराच्या संधींमुळे बहुतेक रहिवासी बाहेर पडले आहेत परंतु काही कुटुंबे शिल्लक आहेत. भरती-ओहोटीमुळे पावसाळ्यात हा किल्ला पर्यटकांसाठी बंद असतो. सिंधुदुर्ग किल्ल्याची खासियत * फा...

सिंधुदुर्ग किल्ला सिंधुदुर्ग-किल्ला मराठा साम्राज्याचे १७ व्या शतकातील शासक छत्रपती शिवाजी महाराज यांनी बांधला होता. हे अरबी समुद्राच्या काठावर वसलेले आहे . परदेशी (इंग्रजी, डच, फ्रेंच आणि पोर्तुगीज) व्यापार्‍यांच्या वाढत्या प्रभावाचा मुकाबला करणे आणि जंजिऱ्यातील सिद्धींचा उदय रोखणे हा त्याचा मुख्य उद्देश होता. १६६४ मध्ये हिरोजी इंदुलकर यांनी बांधकामाचे पर्यवेक्षण केले. खुर्ते बेट म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या छोट्या बेटावर हा किल्ला बांधला गेला. स्ट्रक्चरल तपशील हा किल्ला बांधण्यासाठी छत्रपती शिवाजी महाराजांनी 200 वडेरा लोकांना आणले होते. कास्टिंगमध्ये 4,000 पौंडांपेक्षा जास्त शिसे वापरण्यात आली आणि पायाभरणी केली गेली. 25 नोव्हेंबर 1664 रोजी बांधकाम सुरू झाले. तीन वर्षांच्या कालावधीत (1664-1667) बांधलेला, सागरी किल्ला 48 एकरांवर पसरलेला आहे, दोन मैल (3किमी) लांब तटबंदी आणि 30 फूट (9.1मी) भिंती आहेत. ) उंच आणि १२ फूट (३.७ मीटर) जाड. मोठ्या भिंती शत्रूंना आणि अरबी समुद्राच्या लाटा आणि भरती-ओहोटींना प्रतिबंधक म्हणून काम करण्यासाठी डिझाइन केल्या होत्या. मुख्य प्रवेशद्वार बाहेरून कोणीही ओळखू शकत नाही अशा प्रकारे लपलेले आहे.ज्या वेळी समुद्रातून प्रवास करण्यास धर्मग्रंथांनी बंदी घातली होती, त्या वेळी एका बेटावरील हे बांधकाम तेथील अभियंत्याच्या क्रांतिकारी मानसिकतेचे प्रतिनिधित्व करते. लोखंडी साच्याचे अवशेष पाहिले जाऊ शकतात.किल्ल्याचा त्याग केल्यापासून कायमस्वरूपी राहणाऱ्यांची संख्या कमी होत चालली आहे. अपुऱ्या रोजगाराच्या संधींमुळे बहुतेक रहिवासी बाहेर पडले आहेत परंतु काही कुटुंबे शिल्लक आहेत. भरती-ओहोटीमुळे पावसाळ्यात हा किल्ला पर्यटकांसाठी बंद असतो. सिंधुदुर्ग किल्ल्याची खासियत * फा...

Home Page • प्रीमियम • ताज्या • मुख्य • पुणे • मुंबई • महाराष्ट्र • • • • • • • • • • • • • • • • • • • देश • ग्लोबल • मनोरंजन • सप्तरंग • YIN युवा • फोटो स्टोरी • व्हिडिओ स्टोरी • सकाळ मनी • क्रीडा • आणखी.. • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Advertise With Us • About Us ''कोकणात गेल्यावर सिंधुदुर्ग किल्ला बघणं हे जणू एक समीकरणच झालंय. पण फक्त पर्यटनच नाही, तर हा जलदुर्ग बांधण्यामागचा शिवछत्रपतींचा विचार जाणून घेणं तितकंच महत्त्वाचं आहे! जलदुर्ग बांधून समुद्रकिनारे सुरक्षित झालेच पाहिजेत आणि परकीयांच्या व्यापारावर लक्ष आणि नियंत्रण ठेवता आले पाहिजे, हा शिवछत्रपतींचा आग्रह. याच आग्रहातून निर्मिती झाली एका विस्मयकारक वास्तूची, अर्थातच किल्ले सिंधुदुर्गची!'' - देवदत्त गोखले छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या (Chhatrapati Shivaji Maharaj) आरमारी दलाचे आद्यस्थान म्हणजेच सिंधुदुर्ग. ‘मालवणचा किल्ला’ या नावानेदेखील हा किल्ला ओळखला जातो. कारण मालवण बंदराच्या किनाऱ्यापासून अगदी जवळच असलेल्या कुरटे बेटावर हा किल्ला बांधला गेला. या किल्ल्याच्या बांधकामाची जबाबदारी हिरोजी इंदुलकरांवर होती. इ.स. १६६४ मध्ये किल्ल्याच्या बांधकामाला सुरवात झाली. पायाभरणी स्वतः छत्रपती शिवाजी महाराजांनी केली. शत्रूच्या अनेक वेळा होणाऱ्या कुरघोड्या लक्षात घेता कोळी बांधवांच्या मदतीने या किल्ल्याचे बांधकाम जलदगतीने पूर्ण करण्यात आले. किल्ल्यावर महाराजांचे हाताचे आणि पायाचे ठसेही दाखवले जातात. किल्ल्याचा पाया बांधताना पाच खंडी (सुमारे ४००० पौंड) शिसाचा उपयोग झाल्याचे उल्लेख आढळतात. कारण समुद्राच्या लाटा आणि शत्रूंपासून संरक्षणासाठी भरपूर प्रमाणात शिसं वापरून तटबंदी मजबूत केली गेली. यामुळ...

हेलो दोस्तों, सिंधुदुर्ग किला महाराष्ट्र राज्य में स्थित एक ऐसा किला है जिसे विजिट करने के लिए नाव की सहायता से जाया जाता है, क्योंकि यह चारों तरफ से अरब सागर से घिरा हुआ है। इस किला की प्रवेश द्वार इस तरह से बनाया गया है की आसानी से वह प्रवेश द्वार दिखता भी नहीं है। इस किला को विजिट करने लोग भारत के तकरीबन हर क्षेत्र से आया करते हैं। यह किला एक शांत वातावरण में स्थित होने के कारण लोगों को काफी ज्यादा पसंद आता है। इस किला के बारे में पूरी जानकारी जानने के लिए आप हमारा यह आर्टिकल पूरा जरूर पढ़ें। चलिए हम जानकारी को आगे बढ़ते हैं – विषय - सूची • • • • • • • • • • • • • • • • • • सिंधुदुर्ग किला के बारे में – About Sindhudurg Fort Maharashtra In Hindi. भारत देश के राज्य महाराष्ट्र के सिंधुदुर्ग जिला में स्थित सिंधुदुर्ग किला जिसे छत्रपति शिवाजी महाराज द्वारा निर्मित करवाया गया था। इस किला को महाराज छत्रपति शिवाजी ने 1674 ईसवीं दौरान निर्मित करवाया था। इस किला को विजिट करने के लिए नाव की मदद लेनी पढ़ती है, क्योंकि यह चारों तरफ से समुद्र से घिरा हुआ है। इस किला को विजिट करने लोग काफी दूर-दूर से आया करते हैं। इस किला के बारे में विस्तार से जानकारी नीचे दी गई है जिसे जानने के लिए आप हमारे इस आर्टिकल को अंत तक जरूर पढ़ें। सिंधुदुर्ग किला का इतिहास – History of Sindhudurg Fort Maharashtra In Hindi. महाराष्ट्र राज्य के कोंकण क्षेत्र में स्थित सिंधुदुर्ग किला महाराष्ट्र का एक काफी पौराणिक किला के रूप में जाना जाता है। यह पौराणिक सिंधुदुर्ग किला सिंधुदुर्ग जिला में मालवन में समुद्र तट से कुछ दूरी पर एक दीप पर निर्मित है। यह किला जिस जिला में स्थित है उस जिला का नाम इसी किला के नाम पर ...

सिंधुदुर्गकिल्ला हामहाराष्ट्राच्यासिंधुदुर्ग जिल्ह्यातीलअरबी समुद्रातछत्रपती शिवाजी महाराजांनीबांधलेलाजलदुर्गआहे.नोव्हेंबर २५,इ.स. १६६४रोजी किल्ल्याच्या बांधकामाला सुरुवात झाली. सिंधुदुर्ग किल्ल्याची उंची 200 इतकी फूट आहे. हा किल्ला कोकणातील सिंधुदुर्ग मालवण या गावात वसलेला आहे. जलदुर्ग हा या किल्ल्याचा प्रकार आहे. म्हणजे त्या किल्ल्याच्या चारही बाजूला पाणी आहे. म्हणून या किल्ल्याला सिंधुदुर्ग नाव पडले. शिवाजी महाराजांच्या काही प्रेरणादायी कविता वाचण्यासाठी यावर क्लिक करा.. इतिहास : छत्रपती शिवाजी महाराजांच्याआरमारीदलाचे आद्यस्थान मालवण येथील जंजिरा म्हणजे हा सिंधुदुर्ग किल्ला होय. महाराजांकडे ३६२ किल्ले होते. या सर्व किल्ल्यांचा पूर्वेसविजापूर, दक्षिणेसहुबळी, पश्चिमेसअरबी समुद्रआणि उत्तरेसखानदेश-वऱ्हाड या देशापर्यंतचा विस्तार होता.भुईकोटआणि डोंगरी किल्यांच्या बरोबरीने सागरी मार्गावरील शत्रूंची स्वारी परतून लावण्यासाठी जलदुर्गाची निर्मिती महत्त्वाची आहे, हे ओळखून शिवाजी महाराजांनी सागरी किल्ले निर्माण केले. चांगल्या, भक्कम आणि सुरक्षित स्थळांचा शोध घेऊन समुद्रकिनाऱ्यााची पाहणी झाली. इ.स. १६६४ साली मालवण जवळील कुरटे नावाचे काळा कभिन्न खडक असलेले बेट किल्ल्यासाठी निवडले. महाराजांच्या हस्ते किल्ल्यांच्या तटांची पायाभरणी झाली. आज मोरयाचा दगड या नावाने ही जागा प्रसिद्ध आहे. एका खडकावर गणेशमूर्ती, एकीकडे सूर्याकृती आणि दुसरीकडे चंद्राकृती कोरून त्या जागी महाराजांनी पूजा केली. रायगड किल्ल्याचा संपूर्ण इतिहास जाणून घ्या .. सिंधुदुर्ग किल्ला असं म्हणतात की, किल्ला बांधण्यासाठी एक कोटीहोनखर्ची पडले. उभारणीसाठी तीन वर्षांचा कालावधी लागला. ज्या चार कोळी लोकांनी सिंधुदुर्ग बांधण्यासाठी...

• आमच्याविषयी • मराठी विश्वकोश इतिहास • पूर्व अध्यक्ष तथा प्रमुख संपादक • विश्वकोश संरचना • मराठी विश्वकोश खंड – विक्री केंद्रे • ठळक वार्ता.. • पुरस्कार.. • बिंदूनामावली • विश्वकोश प्रथमावृत्ती • विश्वकोश प्रकाशन • कुमार विश्वकोश • मराठी विश्वकोश परिभाषा कोश • मराठी विश्वकोश परिचय-ग्रंथ • अकारविल्हे नोंदसूची • सूचिखंड • मराठी विश्वकोश अभिमान गीत • लेखनाकरिता • ज्ञानसरिता • नोंद • आशयसंपादन • भाषासंपादन • संदर्भ • भाषांतर • विश्वकोशीय नोंद लेखनाच्या सूचना • ज्ञानमंडळ • ज्ञानसंस्कृती • मराठी परिभाषा कोश • मराठी शुद्धलेखनाचे नियम • महत्त्वाचे दुवे • मराठी भाषा विभाग • भाषा संचालनालय • साहित्य संस्कृती मंडळ • राज्य मराठी विकास संस्था • अभिप्राय • Toggle website search महाराष्ट्रातील सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील एक प्रसिद्ध सागरी किल्ला व पर्यटनस्थळ. मालवण बंदराच्या किनाऱ्यापासून पश्चिमेस सु. १·६० किमी.वर कुरटे नावाच्या बेटावर तो आहे. छत्रपती शिवाजी महाराजांनी जंजिऱ्याचा सिद्दी, मुंबईचे इंग्रज, गोव्याचे पोर्तुगीज आदी परकीय सत्तांना पायबंद घालण्यासाठी या किल्ल्याची उभारणी केली. या किल्ल्याची चिरा २५ नोव्हेंबर १६६४ रोजी प्रथम बसविली. त्याचे बांधकाम गोविंद विश्वनाथ प्रभू याने केले. विजयदुर्ग व सिंधुदुर्ग यांच्या बांधणीसाठी महाराजांनी गोवेकरी पोर्तुगीजांकडून कारागीर मागविला होता. किल्ला बांधताना कित्येक खंडी शिशाचा उपयोग पायाच्या कामासाठी केल्याचा उल्लेख कागदोपत्री आढळतो. सिंधुदुर्गच्या बंदोबस्तासाठी किनाऱ्याजवळच पद्मगड, राजकोट व सर्जेकोट यांची योजना केलेली होती. शिवाजी महाराजांच्या आरमाराचे हे प्रमुख केंद्र होते. सिंधुदुर्गचा विस्तार १९ हेक्टर व परिघ सु. साडेतीन किमी. आहे. किल्ल्याला ३...